Kadernota 2020-2023: ”Fight, flight, freeze”
26 juni jl. waren de Algemene Beschouwingen op de Kadernota 2020. In deze blog leest de bijdrage van de ChristenUnie.
De voorliggende kadernota draagt de titel “Herstel in gevaar”.
Al een paar dagen speelde dat woord “gevaar” door mijn hoofd, op zoek naar een passende titel voor mijn bijdrage. En ineens, onder de douche, pats daar had ik hem, Fight, flight, freeze. Als er gevaar dreigt zijn er immers deze 3 mogelijke reacties: vechten, vluchten, bevriezen. En laten deze 3 woorden nu ook van toepassing zijn op de kadernota. Het college vertoont in haar reactie op het naderend financiële onheil vooral vlucht- en bevriezingsgedrag: het onderdeel gemeentelijke verantwoordelijkheid is minimaal ingevuld, de keuzes die gemaakt worden zijn boekhoudkundige maatregelen. Bovendien zijn een aantal grote posten nog niet verwerkt (het streekmuseum, de turnhal, het 3e hockeyveld, De Brug en de kosten voor participatie m.b.t. de omgevingsvisie).
De aanname dat er 3 miljoen bij komt (via het herverdelingseffect in 2022) vinden wij gevaarlijk en neigt naar vluchtgedrag. Waarom zo hoog inzetten? Dit kan alleen maar tegen gaan vallen.
Onze fractie heeft verder gekeken dan B-R, het college doet dat ook, maar waarom komen we geen innovatieve ideeën tegen in de kadernota? Buurgemeente Waddinxveen bijv. versobert op het Sociaal Domein en op openbare ruimte (*terugbrengen collectieve zorgverzekering bijstandsgerechtigden, versoberen tegemoetkoming peuteropvang, uitvoeringsprogramma maatschappelijk vastgoed versobert, renovatie sporthal uitstellen, bijdrage aan wijkbudgetten omlaag). Het college wil niet rigoureus bezuinigen omdat zo de verbinding wordt verbroken wat de wetgever had bedoeld met decentralisaties (lokale ondersteuning aan onze inwoners (via sport, onderwijs e.d.) en laat de keuzes aan de raad.
De CU mist een houding van vechten/vastberadenheid/ saamhorigheid zoals: “dit is waar we mee geconfronteerd worden, we gaan binnen de diverse beleidsterreinen op zoek naar oplossingen/bezuinigingen/versoberingen om het tekort binnen het SD op te vangen.” Dat is ons inziens óók een inclusieve samenleving. We hebben als basis een raadsbreed gesteund programma, dat daaruit nu 3 belangrijke afspraken meteen overboord worden gegooid is ons te makkelijk (en dan doel ik op de afspraken: 1 mljn overhouden per jaar en belastingen niet verhogen, programma startblokgelijkheid continueren)
Graag nemen we de uitdaging aan om met voorstellen en maatregelen te komen om in de begroting 2020 op te nemen en uit te werken. Het is de inzet van de CU om de kadernota sluitend te krijgen. (Daarbij opgemerkt: mocht dat onverhoopt niet lukken, dan stelt de CU voor om voor de begroting met een overzichtelijke keuzenotitie te komen.)
Onze aandachtspunten:
-
Verhogen tarief toeristenbelasting
In 2018 werd de motie van de CU m.b.t. de verhoging van het tarief door het college afgewezen omdat er geen plan onder lag. Het college komt nu zelf met het voorstel om de tarieven te verhogen. Wij vernemen graag van het college welk plan er nú onder ligt? Wij hebben de motie in 2018 aangehouden , we zullen de motie opnieuw indienen met daarin het voorstel om de toeristenbelasting te verhogen naar 2 euro p.p.p.n.
-
Sociaal Domein
Zolang we de oorzaak van het stijgend zorgvolume jeugdigen met een rechterlijke maatregel niet kennen, is het lastig daar al op te sturen. Een zorgelijke lokale ontwikkeling, die ingaat tegen het landelijk beeld. Het advies van jeugdbescherming West om te sturen op inhoud lijkt ons zeer de moeite waard om nader te onderzoeken.
-
Inkoop maatwerkvoorzieningen
De CU stelt voor keuzes te maken in het afsluiten van de overeenkomsten met onze zorgaanbieders (zomer 2020). Het college wacht het eigen onderzoek af. Diverse zustergemeenten leveren een bron aan informatie om ideeën op te doen en uit te werken. Jammer dat het college hier geen invulling aan geeft. Volgens minister de Jonge moet je afkijken bij andere gemeenten (AD 25/6/2019).
De CU lanceert alvast het voorstel om arrangementen met de jeugdhulpaanbieder af te sluiten, in regionaal verband! Voer resultaatgericht financieren in, hang aan de arrangementen een vooraf vastgesteld tarief. Een deel van het budget krijgen de aanbieders bij aanvang van het traject, het restant als het resultaat is behaald. Dan ga je niet op geld sturen, maar op inhoud. (Met als voorwaarde dat de tarieven goed moeten zijn). Leg ook een stuk verantwoordelijkheid bij de zorgaanbieder: die moet de keuze maken, is de jongere uitbehandeld, heeft het zin om langer te behandelen enz. Een extra prikkel om efficiënt zorg en hulp te verlenen die in bijv. gemeente Steenbergen is toegepast: als het effectiever kan, wordt er niet beknibbeld op budgetten, maar mag het overschot behouden worden. Ik hecht eraan ook de verantwoordelijkheid van de ouders bij het opvoeden te noemen en laten we ons allen ook de spiegel voorhouden en teruggaan naar het normaliseren van het gewone leven en grenzen stellen aan de jeugdzorg (zorgplicht inkaderen) .
-
Organisatie toegang
De vraag die het college stelt, is, “hoe toegankelijk wil je de zorg maken? Het is goed om hier bewuste keuzes in te maken.” Het college maakt die keuzes niet. Een kijkje bij andere gemeenten levert ook hier veel informatie op. Zo heeft de gemeente Steenbergen het tekort op jeugdhulp met 1 miljoen teruggebrachtheeft door te investeren in de voorkant (toegangsloket Vraagwijzer en preventie) het optimaliseren van de backoffice en resultaatgericht financieren.
We zijn met de organisatie van ons Sociaal Team al een eind op weg. Kunnen we ons Sociaal Team op deze manier versterken? De positie van FermWerk , daar wordt aan gewerkt, die moet steviger aanwezig zijn. Ook VAROS moet beter op de kaart.Daarom zijn wij van mening dat het vrij laten vallen van het innovatiebudget en startblokgelijkheid niet verstandig is. Blijf investeren in preventie! Betrek ook het jongerenwerk hierbij, ik heb het in de commissie van 8 mei jl al aangegeven: goede preventie start aan de voorkant en laat dat door professionals doen. Ambulant jongerenwerk is een instrument om jongeren in hun kracht te zetten en zo te voorkomen dat zij uitvallen of in zware jeugdzorg belanden.
Een ander belangrijk punt is dat de bedrijfsvoering op orde moet zijn. Dat lijkt nu niet het geval in onze gemeente. In de Q-rapportages wordt vaak verwezen naar onderzoeken die op dat moment nog niet afgerond zijn, cijfers zijn onbekend of nog niet binnen enz. Het feit dat in april gemeld werd dat het tekort op SD niet 1,9 maar 3,5 miljoen zou worden, heeft ons inziens ook hiermee te maken. Er had toch eerder een winstwaarschuwing gegeven moeten worden. Op deze manier is het moeilijk sturen. (Reden die het college geeft: o.a. declaraties, stel dan een deadline in, neem de raad eerder mee). Cruciaal is dat de driehoek beleid, uitvoering en financiën nauw samenwerken, dan kun je bijtijds bijsturen op de samenhang van de informatie die er is.
-
Sport
de CU benadrukt het belang van sporten, ook in samenhang met het unaniem aangenomen lokale preventieakkoord. Wel willen we een oproep doen om eens anders naar de financiering/ subsidiering te kijken. Het gaat economisch beter, mensen besteden meer geld aan hobby’s. Mocht dat niet het geval zijn, dan zijn er diverse fondsen om bij te springen, ook in B-R. Er komen diverse aanvragen naar de gemeente toe voor forse investeringen. Laten we verenigingen stimuleren om zelf (ludieke) acties te voeren om geld binnen te halen. De CU is er voorstander van dat de gemeente zich garant stelt voor een kredietaanvraag van de verenigingen.
Tot slot
Naast de in deze bijdrage aangekondigde motie, hopen wij de komende 2 weken te gebruiken om in gezamenlijkheid met alle fracties tot moties/amendementen te komen met, wat onze fractie betreft, als doel een sluitende kadernota. Tot slot wil ik graag de voor onze fractie leidende woorden uit het Bijbelboek Micha met u delen en meegeven, uit een gedeelte waarin God aangeeft wat Hij van ons verlangt, namelijk “ Wees eerlijk, rechtvaardig en trouw.” (Micha 6:8).
Dank u wel.
